Ứng dụng thực tiễn của chương trình học STEM đối với giáo dục tại Việt Nam

Tại Vương quốc Anh, chương trình học STEM đã sớm trở thành nét đặc trưng trong nền giáo dục. Với sự dày dạn kinh nghiệm trong việc áp dụng STEM, Hội đồng Anh đã kết hợp với nhiều trường trung học quốc tế thí điểm giáo dục  STEM vào trong giảng dạy của nhà trường, từ đó mang lại những thành tựu nghiên cứu có tính ứng dụng cao trong đời sống hằng ngày.

Vậy đối với nền giáo dục tại Việt Nam nói chung, hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây để biết STEM đã mang lại những lợi ích ra sao ở các khía cạnh khác nhau trong nền giáo dục nhằm đáp ứng nhu cầu nhân sự lớn của cuộc cách mạng khoa học công nghệ 4.0 trong tương lai.

Tiếp cận nguồn kiến thức mới mẻ

Nếu như những kiến thức thường thức trong sách giáo khoa mang lại cho các em những hiểu biết chung và tổng quan nhất thì các dự án, cuộc thi về tư duy sáng tạo, ứng dụng công nghệ được các trường trung học tổ chức bên ngoài tạo điều kiện cho các em tìm hiểu nhiều hơn về các vấn đề thực tế cuộc sống, kết hợp với những kiến thức chương trình học STEM mang lại dự án ý nghĩa cho cộng đồng.

Một trong số những cuộc thi học thuật nổi bật chính là hội thi Nghiên cứu Khoa học dành cho học sinh khối Trung học được trường quốc tế Việt Úc triển khai trong năm 2019 nhằm giúp học sinh trau dồi kiến thức, phát triển tư duy và trang bị những kỹ năng cần thiết về khoa học, công nghệ, xã hội… để hội nhập với Thế giới hiện đại. Hội thi đã nhận được 14 đề tài dự thi xoay quanh các lĩnh vực: Khoa học xã hội hành vi, Năng lượng Vật lý, Toán học, Y sinh và Sức khỏe, Hóa sinh, Robot và máy thông minh,…

Trong đó, nhà trường đã nhận được rất nhiều dự án khoa học công nghệ ý nghĩa áp dụng các khía cạnh của chương trình STEM như đề tài “Ứng dụng phần mềm Geogebra vào tính toán khẩu phần ăn” của cơ sở Garden Hill, hay đề tài “Máy làm giá tự động bằng năng lượng mặt trời” của các bạn học sinh đến từ chi nhánh VAS Hoàng Văn Thụ. Những dự án và cuộc thi được nhà trường tổ chức đã góp phần giúp các bạn học sinh tiếp cận các vấn đề học thuật STEM một cách toàn diện hơn thông qua việc tự tìm hiểu trên mạng Internet và trực tiếp đến thăm các cơ sở công nghệ, kỹ thuật.

Dự án trồng cây thâm canh trên phần mái của trường THPT Chuyên Lê Hồng Phong được thực hiện ở Nam Định – một tỉnh có truyền thống nông nghiệp lâu đời. Các em phải đào sâu nghiên cứu về đặc điểm các loại đất, loại nước ở tỉnh mình để tìm ra giải pháp thâm canh phù hợp. Ngoài ra, các thầy cô chủ nhiệm dự án còn kết nối các em tới học tập tại nông trại Vụ Bản – một trang trại trồng rau sạch theo phương pháp của người Nhật để học tập kinh nghiệm cũng như được trải nghiệm như những người nông dân thực thụ.

Hoạt động ngoại khóa đa dạng

Một trong những cách ứng dụng STEM phổ biến nhất trong các trường trung học chính là các câu lạc bộ ngoại khóa tại nhà trường. Đối với một số trường công lập, việc áp dụng khung chương trình đào tạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã khá chặt về thời gian, rất khó để đan xen những tiết giảng dạy riêng về STEM trên lớp. Mặt khác, các trường quốc tế với sự linh hoạt trong thiết kế chương trình học sẽ trang bị cho các em học sinh kiến thức STEM một cách toàn diện thông qua giáo trình học và cả hoạt động ngoại khóa tại trường.

Đặc biệt, hình thức câu lạc bộ ngoại khóa như một cách khác để thí điểm và khuyến khích các em tham gia, nghiên cứu và trải nghiệm nhiều hơn với STEM. Bản chất của phương pháp này là giúp các em học sinh có được sự chủ động sáng tạo, thích thú trong học tập, kích thích hoạt động não bộ, rèn luyện việc học tập thông qua các phương pháp nghiên cứu khoa học ứng dụng hiện đại. Cuối cùng là tạo ra một lớp học thật sự do học sinh làm chủ, học sinh là trung tâm.

Loại bỏ định kiến về các môn khoa học

Nhờ có sự cố gắng từ phía nhà trường và các em học sinh, chương trình học STEM đang góp phần mang lại những cái nhìn tích cực hơn về lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học. Sự thay đổi phần nào trong cảm nhận về môn khoa học – những bộ môn thường bị coi rằng khô khan và khó học, nặng lý thuyết và không có liên hệ thực tế – nay trở thành một niềm hấp dẫn mới mẻ, khơi gợi cảm hứng, niềm yêu thích và say mê khoa học với nhiều em học sinh. Và qua việc học theo định hướng STEM, có khá nhiều em học sinh chia sẻ sẽ lựa chọn khoa học là con đường tương lai cho bản thân mình.

Tại trường quốc tế VAS, STEM đã được ứng dụng trong các bài giảng một cách sáng tạo và hiệu quả trang bị cho học sinh kiến thức khoa học liên môn giúp các em có khả năng phân tích, tổng hợp, sáng tạo để vận dụng kiến thức đã học vào việc giải quyết những vấn đề trong cuộc sống hàng ngày.

Với định hướng giáo dục Việt Nam hội nhập quốc tế, tin rằng trong tương lai, các trường trung học trong nước sẽ tiếp tục triển khai chương trình học STEM một cách sâu rộng và toàn diện.